Interview met feministe Sybilla Claus, door Tineke van der Waal
Reformatorisch Dagblad, 18 oktober 2024
„Meisjes krijgen online een versmald vrouwbeeld opgedrongen”, constateert voormalig Trouw-journaliste Sybilla Claus. In haar boek ”Gender Rebels” verzet ze zich tegen het moderne keurslijf voor meisjes. De feministe maakt zich grote zorgen over de meiden van generatie Z, de zoomers, die met internet zijn opgegroeid.
Zelf zette Sybilla Claus (65) zich in de jaren 70 en 80 in voor de positie van haar sekse. Ze streed voor vrijheid, kansen en rechten voor vrouwen. Maar als de feministe vandaag naar meisjes en jonge vrouwen kijkt, houdt ze haar hart vast. „Meiden van nu staan zwaar onder druk en het gaat geestelijk niet goed met hen. Veel tienermeisjes voelen zich permanent verdrietig of depressief. Nederland is een welvarend en sociaal land, maar de mentale gezondheid van meiden blijft bergaf gaan. Het percentage meisjes en jonge vrouwen van generatie Z in Nederland dat zichzelf verwondt blijft stijgen.”
Wat ziet u vooral als u naar meisjes kijkt?
„Ik schrik ervan hoe eenvormig meisjes en jonge vrouwen geworden zijn en hoeveel aandacht ze voor hun uiterlijk hebben. Voor kinderen van 8, 9 jaar zijn er make-upadviezen. Meisjes leren online hoe ze moeten poseren: met een schuin hoofd, een duckface en een geknikt been. En dus niet met je handen in de zij en je gezicht recht vooruit, waar krachtige vrouwen van mijn generatie van houden. De tijd is zo ontzettend veranderd, maar veel ouders hebben helemaal niet door wat met hun dochter aan het gebeuren is.”
Wat is uw verklaring daarvoor?
„De smartphone, snel internet en onlineplatforms zijn het grootste probleem. De aantrekkingskracht daarvan is ontzettend groot. Meisje blijken gemiddeld zes of meer uur per dag op hun telefoon te zitten. Kenmerk van tieners is dat ze geen rem hebben, daarom is het onverstandig als ouders en scholen hieraan geen beperkingen opleggen. Hoe meer uren online, hoe minder tijd voor boeken lezen, vriendinnen, hobby’s, sport en bewegen. En ook: hoe meer lichamelijke schade, bijvoorbeeld aan ogen en brein. Maar het innerlijke effect is het ergste, denk ik: de mobiel trekt jongeren weg uit zichzelf.”
„Het innerlijke effect is het ergste: het mobieltje trekt jongeren weg uit zichzelf” - Sybilla Claus, feministe
De boodschappen die meisjes online krijgen zetten hen onder druk, schrijft u.
„Meisjes krijgen online een versmald vrouwbeeld opgedrongen en ze houden elkaar daarbij in een wurggreep. Waar zijn alle variëteiten en vormen die vrouwelijkheid eind vorige eeuw kon aannemen gebleven? Wij streden in onze tijd voor een vrijer individu, maar inmiddels zijn de rollen weer heel smal geworden. De onmogelijke eisen van het sociaal voorgeschreven perfectionisme zijn prominent aanwezig in het bewustzijn van meisjes.”
Een belangrijk deel van uw boek gaat over genderverwarring bij meisjes.
„Je ziet dat een kleine maar groeiende groep meisjes zich bij de nieuwe smalle stereotiepe vrouwenrol ongelukkig voelt en wil ontsnappen. Nu de genderideologie overal aanwezig is, vragen zij zichzelf af of ze misschien jongen of non-binair zijn. Ze willen uit het vrouw-zijn vluchten. Dat is alarmerend, want je kunt niet van sekse verwisselen; niemand kan aan het biologische geslacht ontkomen.Je ziet dat meisjes en vrouwen die in transitie gaan erg hun best doen om mannelijk te leven. Op onlineplatforms stellen zij voortdurend vragen: Is mijn stem niet te hoog? Lach ik niet te veel? Hoe moet ik mijn handen mannelijk houden als ik praat? Dat is hun nieuwe mal. Ik vraag me daarbij af wat deze uiterlijke dingen ertoe doen. We zijn erg op uiterlijk en vorm en minder op inhoud gericht geraakt. Dat is een groot verlies.”
„Een kind in verwarring heeft recht op eerlijke hulp door een therapeut die het kritisch moet bevragen” - Sybilla Claus, feministe
Wat is volgens u de betekenis van een verbod op conversietherapie, waarover de Tweede Kamer gaat debatteren?
„In Nederland wordt over dit ingrijpende wetsvoorstel amper gesproken. Veel media onthouden hun publiek informatie hierover, dus de onwetendheid duurt voort. Het wetsvoorstel wil een verbod op conversietherapie: pogingen om homoseksuele gevoelens of genderidentiteit te onderdrukken. Kwalijk is dat de wet –zonder dat Nederlanders daarover worden voorgelicht– ook therapie aan tieners met genderdysforie wil verbieden, terwijl therapeutische behandeling volgens jeugdpsychiaters juist altijd voorrang op onomkeerbare lichamelijke ingrepen moet hebben. De opstellers willen twijfelende tieners deze levensreddende behandeling dus onthouden. In het wetsvoorstel staat dat therapeuten genderidentiteit alleen mogen bevestigen en dus moeten uitgaan van het subjectieve gevoel van een patiënt – op straffe van een beroepsverbod, een boete van 22.500 euro en een celstraf van maximaal een jaar. Het is in een democratie ongekend om therapeuten zo te bedreigen. Tieners kunnen de gevolgen van hun handelen vaak niet overzien, omdat hun identiteit zich nog moet ontwikkelen. Een kind in verwarring heeft recht op eerlijke hulp door een therapeut die het kritisch moet bevragen.”
Feministen en orthodoxe christenen ontmoeten elkaar hier.
„Ik vind dat heerlijk. In mijn boek komt ook een aantal christenen aan het woord. We herkennen elkaar in het verzet tegen een ideologie die de wetenschap en biologische werkelijkheid minacht en kinderen in dit denken verstrikt laat raken.”
Toch heeft het feminisme ook als een opstap voor de genderideologie gefunctioneerd.
„Dat moet ik erkennen. Wij wilden elk verschil tussen vrouwen en mannen uitwissen. Ik zie nu ook meer dan in mijn studententijd dat biologische verschillen ertoe doen. Ook dankzij onderzoek weten we nu beter dat hersenen, genen en biologie in het algemeen een belangrijke rol spelen en dat de sekseverschillen iets moois hebben.”
Sybilla Claus: 'Gender Rebels. Kritische verhalen voor moedige meiden'
Uitgeverij Het Haantje, 368 bladzijden € 23. Te koop in de betere boekhandel en online.
Originele artikel lezen?
Reformatorisch Dagblad: 'Feministe Sybilla Claus: Veel ouders hebben helemaal niet door wat er met hun dochter aan het gebeuren is'